Jak to wygląda w Szwecji?

W Szwecji w latach 80 XX wieku zaczęto odchodzić od medycznego spojrzenia na osoby z niepełnosprawnością na rzecz tworzenia odpowiedniego otoczenia dostosowanego do ich potrzeb. Skutkowało to między innymi. zamknięciem instytucji opiekuńczych i powrotem osób z niepełnosprawnością intelektualną do rodzinnych miejscowości. Dziś wszystkie osoby z niepełnosprawnością intelektualną żyją w lokalnych społecznościach. Większy nacisk kładzie się na dostosowanie państwa i społeczeństwa do potrzeb osób z niepełnosprawnością niż na samą osobę z niepełnosprawnością.

Urząd ds. Pośrednictwa Pracy wspiera pracodawców poprzez zapewnienie zaplecza technicznego dostosowanego do potrzeb pracownika z niepełnosprawnością, system rekompensaty finansowej i zapewnienie pomocy wykwalifikowanego asystenta. Pracodawca, pracownik i jego współpracownicy mogą otrzymać profesjonalne szkolenie.

W Szwecji działa także państwowe przedsiębiorstwo Samhall, które zatrudnia 20 tysięcy osób z niepełnosprawnością. Jednym z jego oddziałów jest Samhall Malmo, gdzie osoby z niepełnosprawnością intelektualną zajmują się usługami związanymi ze sprzątaniem, utrzymaniem zieleni w parkach przyhotelowych i usługami pralniczymi.

Szwedzkie spółdzielnie socjalne przybierają najczęściej formę prawną stowarzyszenia ekonomicznego (ekonomisk trening). Czytając raport, można dowiedzieć się jak wygląda działalność dwóch takich spółdzielni, których członkowie są osobami z niepełnosprawnością –UNITS, która zajmuje się m.in. działalnością drukarską i renowacją mebli oraz kooperatywy BLINK, która prowadzi sklep z używanymi rzeczami, kawiarnię, pracownię krawiecką i rękodzielniczą.

Zachęcamy do zapoznania się z raportem PwC „Rehabilitacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych intelektualnie. Przegląd głównych rozwiązań systemowych w Szwecji. Case study" (Warszawa, styczeń 2013) zrealizowanym dla Stowarzyszenia Na Rzecz Spółdzielni Socjalnych na potrzeby projektu "Innowacyjny model aktywizacji zawodowej uczestników WTZ".